Sinir Ucu İltihabı; Tıp literatüründe nöropati adıyla anılan bir durumdur. Tıpta nöronların yani sinir hücrelerinin hasar ve zarar görmesiyle adlandırılır. Bu hasar ve zararların sonucunda hastanın vücudunda kızarıklık, kaşıntı, ciltte döküntü gibi olaylar görülür. Bu rahatsızlıklara vücudun her kesiminde rastlanabilir. Bütün belirtiler bir anda görülmeyebilir.
Vücutta kızarıklık olmasa da diğer belirtiler ortaya çıkabilir. Vücudun bazı bölgelerinde kramp, yanma, uyuşma, karıncalanma gibi olaylar görüldüğü anda akla ilk gelmesi gereken şey sinir hücresi hasarları yani iltihabı olmalıdır.
Vücudumuz iki sinir sisteminden oluşmaktadır. Bu sinir sistemlerinden birisi beyin ve omurilik arasında bulunan merkezi sinir sistemi, diğer sinir sistemi ise merkezi sinir sistemini kaslara, cilde ve organlara bağlayan periferik sinir sistemidir. Periferik sinir sisteminin vücuttaki görevi beyin ile damarlar, organlar, deri ve kaslar arasındaki köprü olma ilişkisidir. Beynin verdiği komutları vücuda motor sinirleri iletir ve beyine yollanacak olan bilgiler duyum sinirleri sayesiyle geri bildirilir. Beyinde bulunan beyin sapı ile omurilik üzerinde bulunan hissiyat, kuvvet ve otonomik sinir hücrelerinin yapısında bulunan bozukluk periferik sinir ucu iltihabı olarak adlandırılır. Bu bölgede bulunan sinir uçları hücreleri hep beraber etkilenebileceği gibi, tek tekte etkilenebilirler.
Sinir ucu iltihabı hastalığına birçok şey neden olabilir.
Bu nedenlerden belki de en yaygın halde olanı ve en etkilisi şeker hastalıklarıdır. Şeker hastalarının aldıkları şeker dozunu ayarlayamamaları sinir ucu iltihabına neden olabilir. Sinir ucu hastalığı vücuttaki sinirleri ve sinir hücrelerini etkilediği gibi cildi ve bütün organları olumsuz yönde etkileyebilir. Sinir ucu iltihabına neden olan diğer rahatsızlıklar damar sertliğine sebebiyet veren böbrek yetmezliği veya hiper tansiyon olarak da örneklendirilebilir. Sinir ucu iltihabı sonradan oluşabilen bir rahatsızlık olsa da kalıtsal da olabilir. Kalıtsal sinir ucu iltihabı doğum öncesinde yapılan tarama testleriyle belirlenebilir.
- Alkol bağımlılığı
- Kurşun zehirlenmesi
- İlaçlar
- Uçucu endüstriyel ajanlar
- Kurşun, cıva, arsenik gibi ağır metallere maruz kalma
- Yapıştırıcı madde solunumu
- Toksit maddelere maruz kalma
- HIV enfeksiyonu
- Sifiliz
- Difteri
- AIDS
- Böbrek yetmezliği
- Karaciğer yetmezliği
- Kanser
- Tiroit Tembelliği
- Vitamin eksiklikler
- Metabolik bozukluklar
Sinir Ucu İltihabına Neden Olabilecek İlaçlar
Sinir ucu iltihaplanmasına sebep olabilecek birçok ilaç vardır. Bu ilaçlara kemoterapi için kullanılan ilaçlar, antibiyotikler, AIDS ilaçları, deri rahatsızlıkları için kullanılan dapsone, kolesterol düşürücüler, hipertansiyon ilaçları, kalp ritmi ilaçları, idrar söktürücü ilaçlar, arsenik ve fenitoin gibi ilaçlar sayılabilir. Alınan ilaçların hepsi hekim nezdinde olmalı ve yan etkileri bu sinir ucu iltihabı hastalığını gösteriyorsa hekime başvurulmalıdır.
Sinir Ucu İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Sinir ucu iltihabı bir anda ortaya çıkabildiği gibi uzun yıllarda sürebilen bir hastalıktır. Uzun yıllar devam ettiğinde ilerleme kaydedebilir ve vücudun sinir sistemini iflas ettirebilir. İlk başlarda kendini uyuşukluk, vücutta dirençsizlik ve şiddetli sinir hücresi ağrılarıyla belli eder. Kol ve bacakların güçsüzleşmesi, dirençsiz kalması motor sinirlerinin hasar ve zarar gördüğünü belirtir. Koşma ve yürüme esnasında ayaklarda zorlanma hissi, kas krampları, çabuk yorulma hissi ve titremeler görülebilir. Diğer bir uzuv olan kollarda ise kendisini kollarda ağırlık hissi, güçsüzlük, parmak uçlarında uyuşukluk olarak gösterebilir. Kulağa ulaşan duyma sinirlerinde bir hasar oluşmuşsa vücutta yanma, kulak ağrıları, tembellik gibi şeylerle kendini gösterebilir. Vücudun bazı yerlerinde ansızın hissedilen iğne batması, çimdiklenme, elektrik şoku gibi titreme hisleri görülür. Bu hissedilen belirtiler genellikle gece saatlerinde görülürler. Vücutta bazı zamanlarda pozisyon kayıpları da görülmektedir. Bu gibi durumlar, ayakların bastığı yerden emin olamama, dengeyi sağlayamama, vücudun sola yatık olma hisleri ile belli olmaktadır. Bu belirtilerin yanı sıra otonomik bazı belirtilerde görülebilir. Bu otonomik belirtiler ishal, kabızlık, ayakta baş dönmesi gibi olaylarla belli olup görülebilir.
Sinir Ucu İltihabı Tanısı Nasıl Konulur?
Sinir ucu iltihabı hastalığının tanısı hekimin öngörüsüne bağlı olarak birkaç aşamada gerçekleşebilir. İlk önce hekim hastanın şikâyetini ve hastalık öyküsünü dinler. Bunun sonucunda hekim ilk aşamadaki testlere ve analizlere hastayı tabii tutar. İlk aşamada idrar, biyokimya ve hematoloji gibi testler hastaya uygulanır. Hekim bu testleri laboratuvar ortamında inceler. Bu inceleme sonucunda tanı koyulamaz ise ikinci aşamaya geçilir. İkinci aşamada hekim hastaya nörolojik testler, immünoloji, akciğer filmi gibi uygulamalarda bulunur. Bu uygulamaların yanında sinirlerin elektriksel özelliklerini belirlemek için EMG ve sinir alışmaları hekim tarafından hastaya uygulanır. Bu uygulamalar hastanın vücudundaki anormal olan sinir dağılımını ortaya koyar. Uygulamalar sonucunda hastanın vücudundaki sinir sorununun miyelif kılıf veya aksonlarla olan ilgisine bakılır. Nörolojik testlerde hastanın kas ve sinir biyopsisi elde edilir. Uygulamalar arasında omurilikle ilgili olan testlerde enflamasyon veya enfeksiyonu ayırt etmeye yardımcı olabilirler.
Sinir Ucu İltihabı Gelişimi
- Mononöropati: Vücutta tek bir siniri etkisi altına almış olan sinir bozukluğudur. Bu aşamada genel olarak travma veya yangı, sıkışma ve benzeri şeylerin neden olduğu hekimler tarafından söylenmektedir. Bu türlere örnek vermek gerekirse bunlar karpal tünel sendromu veya yüz felci olabilir.
- Nörit: Enfeksiyon ve bağışıklık sistemiyle oluşan sinir bozukluğu aşamasıdır.
- Pleksit: Birden çok sinirin bir araya geldiği ve bağlantı kurduğu pleksus noktasında enflamasyon oluşmasıdır.
- Polinöropati: Birçok periferik nöropatiyi kapsayan sinir bozukluğudur. Simetrik düzende ve yaygın şekilde bir bozulma görülmektedir. Vücudun her iki yanında da etkili olan bu aşamada duyusal sinirlerin ve motorun etkilenmiş oldukları durumlar sensorimotor nöropati ismiyle de anılmaktadır.
- Mononöritis mültipleks: Vücudun farklı bölgelerinde iki ya da daha fazla siniri etkileyen sinirsel bozukluktur. Buna verilebilecek olan en güzel örnek şeker hastalığıdır. Şeker hastalarında genel olarak görülmektedir.
Sinir Ucu İltihabı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hekimin hastaya uyguladığı tedavide en büyük amaç hastalığa sebep olan nedeni ortadan kaldırmak ve belirtileri yok edip hastayı eski sağlına kavuşturmaktır. Rahatsızlığın birden çok sebebi vardır, hekim rahatsızlığa neden olan sebebe göre ilaç ve tedavi uygular. Hastanın rahatsızlığı enfeksiyon aşamasında ise antibiyotik kullanımı, alkole bağlı bir sebepten ise hastada alkol tüketimine sınır getirilmesi, vücutta vitamin eksikliği varsa ek vitamin verilmesine gidilip tedaviye başlanır. Mono nöropatik bir bozukluk olan karpal tünel sendromundan sebeple oluşan rahatsızlıkta, hekim tarafından hastanın eli askıya alınır ve bileğini kullanması engellenir. Vücutta başlayan ağrılar için verilen ilaçlar kullanılmalı ve vücutta güçsüzlük, dirençsizlik bulunuyorsa fizik tedavi de görülebilir. Sinirlerin tekrar canlanıp eski hallerine dönmeleri için rahatsızlığın durdurulması ve iyileşme sürecinin başlaması gerekmektedir. İyileşme süresi sinirler de bulunan bozukluklara göre ve yayılışına göre değişebilir. Bu yüzden iyileşme sürecinin hızlı olması ve hastalığın ilerlememesi için erken tanı çok önemlidir. Sinir hastalıkları başlangıçta hafif tedavilerle ortadan kaldırılabilir ama erken tanı konulmaz ve sinir hastalığı ilerlerse, geri dönüşü olmayan sebepler ortaya çıkarabilir. Bu sebep vücudu kontrol edememe ve kısmi felç olarak nitelendirilebilir.